Πριν τον Αστερίξ
Τα κόμικς, γνωστά ως comics στην Αμερική, αλλά bandes desinees στη Γαλλία, έχουν αποκτήσει σήμερα τη θέση τους ανάμεσα στα άλλα μέλη της καλλιτεχνικής δημιουργίας όπως είναι η λογοτεχνία, ο κινηματογράφος ή οι εικαστικές τέχνες. Τα κύρια ρεύματα comics που επηρεάζουν την υφήλιο σήμερα είναι τα αμερικανικά, τα γαλλόφωνα και τα ιαπωνικά. Υπάρχουν φυσικά κόμικς δημιουργίες σε κάθε χώρα και κάθε μιά από αυτές έχει να επιδείξει αριστουργήματα.
Mιά ιστορική αναδρομή στα γαλλικά κόμικς θα μας πάει πίσω σε μιά εποχή η οποία σε τίποτε σχεδόν δεν θυμίζει τα πολύχρωμα και αισιόδοξα κόμικς του Αστερίξ ή του Τεντέν, αλλά σε μια εποχή όπου συνόδευαν την εικόνα κάποιες εμβόλιμες φράσεις που αρκούσαν ίσα – ίσα για να αποδώσουν το νόημα του ήρωα. Γνωστές και σαν Images d’ Epinales από το 1820 (εικονογραφημένες ιστορίες με τη συνοδεία κειμένου που περιέγραφαν κατορθώματα και μύθους ήταν το μόνο διαθέσιμο μέσο στο κοινό μαζί με τις γελοιογραφίες). Θα έπρεπε να περιμένουμε να φτάσουμε στην δεκαετία του 50 για να δούμε φράσεις και ολοκληρωμένες σκέψεις στα συννεφάκια ώστα να μπορούμε να μιλάμε για κόμικς με τη σημερινή μορφή.
Πρωτοπόρος των γαλλικών κόμικς ο Christophe που από το 1889 ξεκινά να σχεδιάζει τις περιπέτειες της “La famille Fenouillard στις σελίδες του “Petit Francais Illustre”. O Christophe δεν ήταν μόνος. Ο Benjamin Rabier τον ακολουθεί στο Le journal Illustre ανάμεσα στο 1903 έως το 1933. Και μαζί οι αδελφοί Offenstadt προσπαθούν να συγκινήσουν το παιδικό κοινό της εργατικής τάξης με απλοικότερους ήρωες. Το L’ Epatant που δημιουργήθηκε το 1908 φιλοξενεί σύντομα το Pieds Nickeles του Louis Forton το 1908.
Και φυσικά πρέπει να αναφέρουμε τη Becassine (1905), κόμικς σχεδιασμένο από τον Joseph Pinchon το οποίο κυκλοφορεί μέχρι σήμερα.
Αυτή την εποχή στην αυγή του 20ου αιώνα πολλοί εκδότες θα δοκιμάσουν την τύχη τους στον χώρο των κόμικς, συχνά με επιτυχία. Στην δεκαετία του ’20 έχουμε τον Fayard με τα Lisette και Pierrot από τις εκδόσεις Montsouris. Από την άλλη πλευρά η καθολική εκκλησία βλέποντας τα κόμικς ως ένα πιθανό μέσο διαπαιδαγώγησης των νέων, μπαίνει στο χώρο από το 1906 με τον εκδοτικό οίκο La Maison de la bonne presse που εκδίδει τα L’ Echo de Noel και Bernadette το 1914. Επίσης στον ίδιο χώρο έχουμε τις εκδόσεις Fleurus με τα Coeurs Vaillants και Ames Vaillants.
Γύρω στα 1925 η γαλλική σκηνή μεταμορφώνεται από την εμφάνιση ενός πραγματικού κόμικς με την σημερινή έννοια. Στο περιοδικό που συνόδευε την εφημερίδα Excelsior, το Dimanche κάνει την εμφάνιση του ο Bicot, η προσαρμογή της αμερικανικής σειράς Winnie Winkle όπου το γαλλικό κοινό μπορεί να διαβάσει ιστορίες με συννεφάκια. Ακολουθεί το Zig et Puce του μεγάλου σχεδιαστή Alain Saint-Ogan (στον οποίο είχε απευθυνθεί και ο Herge για να δείξει δουλειά του) παρουσιάζοντας τους πρώτους αυθεντικά γάλλους ήρωες που μιλούν με συννεφάκια.
Η αρχή έχει γίνει και δεν ήταν πιά δύσκολο για τον Μίκυ Μάους να αποβιβαστεί στην Γαλλία. Πρωτοβουλία του γάλλου Paul Winkler που ήρθε το 1934 από τις ΗΠΑ. Ετσι, ρίχνει στην αγορά το Journal de Mickey. Tο μεγάλο σχήμα, τα εντυπωσιακά χρώματα και το διαφορετικό, τραβούν αμέσως την προσοχή του παιδικού κοινού αν και τα θέματα αφορούσαν τον κόσμο των μεγάλων κυρίως.Τα γαλλικά μέχρι τότε κόμικς, συντηρητικά και ενδοστρεφή ένιωσαν την απειλή. Δεν ήταν μόνο ο Μίκυ φυσικά, αλλά και ο Ποπάυ, ο Brick Bradford, o Jim la Jungle κλπ. Oι πωλήσεις εκτινάχθηκαν σε αδιανόητους για την εποχή αριθμούς και αυτές οι γαλλικές εκδόσεις κόμικς γνώρισαν την πρώτη τους δόξα.
Πολλοί ήταν οι τίτλοι που μεσουράνησαν με ήρωες από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού όπως ο Ταρζάν και ο Dick Tracy αφήνοντας πίσω τους μια χρυσή εποχή λίγο πριν ξεσπάσει ο 2ος παγκόσμιος πόλεμος και παρασύρει τα πάντα στο πέρασμα του. Ταυτόχρονα, οι τίτλοι που δημιουργήθηκαν στην αρχή του αιώνα δεν ανταποκρίθηκαν σε αυτήν την δημιουργική πνοή και παρέμειναν σε αυτό που ήξεραν να κάνουν καλά. Δηλαδή εικονογραφημένες ιστορίες.
Εξαίρεση αποτέλεσε ο Rene Pellos με το Futuropolis.
απόσπασμα από το Comicon Νo 43, μέρος 1ο