Αστερίξ και ήθος

Απόσπασμα από συνέντευξη τύπου που δόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2003 μεταξύ άλλων από τον εκλιπόντα καθηγητή φιλολογίας του Πανεπιστημίου Iωαννίνων Φάνη Κακριδή, μεταφραστή και επιμελητή του Αστερίξ στα αρχαία ελληνικά. 

“Εγώ κάθομαι εδώ υπέροχα ανάμεσα στον πάλαι ποτέ συμφοιτητή μου, ύστερα συνάδελφο και πάντα φίλον,τον Σαββάντων τον Γέργον. Και στον πάλαι ποτέ φοιτητή μου, έπειτα συνάδελφο και εμπιστεμένο αζέπη, τον Μιχάλη τον Πατεράκη.

Έχω και άλλον έναν φοιτητή εδώ στο τραπέζι, δεν φταίω εγώ που πήρε το κακό το δρόμο και έγινε υπουργός. Κυρίες και κύριοι,φίλοι,σίγουρα ο Οβελίξ θα έλεγε “είναι τρελοί αυτοί οι εκδότες”, όμως εμείς ας ρωτήσουμε μόνο,είναι τρελοί αυτοί οι εκδότες; Πρώτα ο Αστερίξ στα Αρχαία Ελληνικά και τώρα ο Αστερίξ στα Ποντιακά,τώρα ο Αστερίξ στα Κρητικά. Και πάλι βλέπουμε… Δεν ξέρω αν με όλα αυτά το ταμείον είναι μείον, όπως φαντάζομαι, βλέπω όμως σε όλα αυτά ένα μέσο να πολεμηθεί στο ελληνικό γλωσσικό πλαίσιο ένας κίνδυνος, που σε μεγαλύτερη κλίμακα απειλεί ολόκληρη την Ευρώπη.

Στην Ευρώπη οι εθνικές γλώσσες υποχωρούν και κινδυνεύουν μια μέρα να εξαφανιστούν, καθώς στη φωλιά τους μέσα, στις χώρες τους και στην εκπαίδευση τους, όπου άγεται και το αβγό του κούκου, καθώς ολοένα και πιο πιεστική γίνεται η παρουσία της παγκόσμιας αγγλικής γλώσσας, αυτό που λέμε bad-English.
Στην Ελλάδα οι ντοπιολαλιές,τα ιδιώματα και οι διάλεκτοι υποχωρούν και κινδυνεύουν μια μέρα να εξαφανιστούν, καθώς στη φωλιά τους μέσα,στα σπίτια μας με την τηλεόραση και στα σχολεία μας, πέρα για πέρα κυριαρχεί η πανελλήνια κοινή δημοτική γλώσσα.Την χρειαζόμαστε την πανελλήνια κοινή δημοτική γλώσσα, πρέπει να την καλλιεργήσουμε, όμως σωστό είναι και να αγωνιστούμε όσο γίνεται για να περισωθούν οι τοπικές γλώσσες με τις ιδιοτυπίες τους.

Αποτελούν εθνικό κεφάλαιο, συναπαρτίζουν την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, είναι πολύ κρίμα η λησμονιά να τις αφανίσει και ένας τρόπος να τις ζωντανέψουμε και να τις καταστήσουμε επίκαιρες και ελκυστικές, ιδιαίτερα για την νέα γενιά,που μας ενδιαφέρει, είναι και αυτό που γίνεται με τις μεταφράσεις του Αστερίξ στις μεγάλες,νεοελληνικές διαλέκτους.
Θέλω να πω και ένα λόγο για τον Αστερίξ γενικότερα. Σε αντίθεση με πολλά κόμικς, άλλα ανάλογα προιόντα που κυκλοφορούν, σε αντίθεση με τον Batman, με τον άνθρωπο Αράχνη, με τον Superman και λοιπά,ο Αστερίξ δεν είναι αμερικάνικης κατασκευής και προελεύσεως. Είναι Ευρωπαίος ως το κόκκαλο.Τόσο Ευρωπαίος ώστε ο ίδιος να έχει όνομα από ελληνική ρίζα,όπως όνομα ελληνικό είναι και του Πανοραμίξ, ελληνικός είναι και ο Οβελίξ στο όνομά του. Πέρα από αυτό, σε μιαν εποχή όπου, με τον δημοσιογραφικό τίτλο των “New York Times” κ.λ.π βρισιές και sex εισβάλλουν στα κόμικς”, ο Αστερίξ διατηρεί ακέραια την φραστική του ευπρέπεια και την αφοπλιστική του αθωότητα. Φραστική ευπρέπεια και αθωότητα, είδη ουσιώδη εν’ ανεπαρκεία,θα έλεγα εάν ήμουν καθαρευουσιάνος, όχι μόνο για παιδιά και τα χαιρόμαστε όπου και σε όποια γλώσσα τα συναντούμε.”

Φάνης Κακριδής