Το 50 π.χ η γυναίκα γαλάτισσα δεν ήταν το κέντρο βάρους της οικογένειας της σε αντίθεση με την ομότιμη της ρωμαία και τις ιδέες που έχουμε γενικά γι’ αυτές. Ενα θέμα μπερδεμένο…
Την εποχή των Γαλατών, οι γαλάτισσες ήταν θεοσεβούμενοι χαρακτήρες. Δεν φθονούσαν κάτι απο τους συζύγους τους, τους γεροδεμένους, μακρυμάλληδες και μουστακλήδες γαλάτες που αντιπροσώπευαν την ηρωική εικόνα που μας έχει μεταφέρει η ιστορία. Μια αρρενωπή εκδοχή του Βερσιζεντορίξ… Ε, λοιπόν είναι λάθος και σε κάθε περίπτωση ατελής.
Οι δημιουργοί του Αστερίξ κατάφεραν πετυχημένα να ενσταλλάξουν διάφορους σπαρταριστούς υπαινιγμούς γύρω απο το γυναικείο φύλο, λιγότερο ή περισσότερο χαριτωμένους όπως π.χ η κα Μαθουσαλίξ, η Φραμπάλα, η Μπονεμίνα, ή η Μαεστρία. Αυτήν την τελευταία π.χ προσωπικότητα, την οποία ανακαλύψαμε στο άλμπουμ το “Ρόδο και Ξίφος”, συμβόλιζε με οξύ τρόπο την πραγματικότητα της γαλάτισσας.
Οι Γαλάτες το κάνουν φανερό, οι ιστορικοί τείνουν να συμφωνούν, ότι η Γαλάτισσα εκτός απο νοικοκυρά, επιφορτισμένη με το μαγείρεμα και την αποθήκευση της μπύρας σε σκιερό μέρος, ήταν ταυτόχρονα μια φύση προικισμένη με ποικίλα ταλέντα.
Αποφασισμένες πολεμίστριες.
Η γαλάτισσα ήταν στην κοινωνία, πολύ πιο σημαντική απο την αντίστοιχη ρωμαία. Η κοινωνική τους κατάσταση ήταν επίσης διαφορετική. Η πρώτη είχε ένα σημαντικό κοινωνικό και πολιτικό ρόλο, η άλλη δεν αποτελούσε παρά το δεύτερο φύλο, αφιερωμένο σε υποδεέστερες εργασίες της σπιτικής ζωής. Ακόμα μια φορά η ιστορία δίνει δίκιο στον Αστερίξ απέναντι στον Καίσαρα. Το 50 π.χ ενώ ο Καίσαρας είχε κυριεύσει την Γαλατία (ολόκληρη;) οι Γαλάτισσες, αντίθετα με τις ομότιμες τους Ρωμαίες, είχαν το θάρρος της γνώμης τους.
Με ποιούς τρόπους ;
Η γαλάτισσα κατ’ αρχάς συμμετείχε αποφασιστικά στις πολεμικές επιχειρήσεις, ενώ την ίδια εποχή η ρωμαία ανακάτευε τη σαλάτα της. Ο Πλούταρχος αναφέρει πως απο την μάχη της Aix-En-Provence (102 π.χ) που έφερε σε αντιπαράθεση τις στρατιές του Καίσαρα και τους Κέλτες εκείνης της περιοχής, οι γαλάτισσες αποδείχτηκαν ικανές πολεμίστριες. Οπλισμένες με αξίνες και σπαθιά, ξεσπώντας με εκρηκτικό θυμό, ρίχνονταν ταυτόχρονα στον ρωμαίο εχθρό αλλά και στον λιποτάκτη φυγάγια να τον εμποδίσουν να λιποτακτήσει. Βάζουμε στοίχημα ότι η Μπονεμίνα παραφυλάει στη γωνία.
Ηταν πραγματικοί “σκύλοι – φύλακες” είκοσι αιώνες νωρίτερα. Ενας άλλος συγγραφέας ο Ammien Marcellin, ιστορικός της ρωμαικής ιστορίας αναφέρει επίσης, πως σε ένα καβγά μεταξύ ενός γαλάτη από τη μιά και μερικών ξένων από την άλλη η γυναίκα του πρώτου έκανε φανερό το καλύτερό του πρότέρημα: “Αυτή, κατάξανθη,ακόμα πιο φοβερή, με το λαιμό πρησμένο απο τη λύσσα και πιο φρικιαστική, καλοζυγίζει τα δυνατά άσπρα σαν το χιόνι μπράτσα της και εξακοντίζει χτυπήματα που δείχνουν να εξαπολύονται απο καταπέλτη…! “Δεν σε άφηνε να πάρεις στην πλάκα τη γαλάτισσα. Πράγματι οι ξένοι σίγουρα δεν θα διάβασαν τη φράση στο κράνος της που έλεγε: “μη μου πειράζεις τον γαλάτη”!.
Το κουράγιο της γαλάτισσας γυναίκας έχει επίσης πιστοποιηθεί απο τις ιστορίες γυναικών που έχουν κοπιάσει στις δουλειές σχετικές με τη γη, απο τις οποίες δεν σταματούσαν παρά μόνον για να γεννήσουν. Εστω και αν αυτές οι πρακτικές, καθώς αναλύονται σήμερα μας αφήνουν σκεπτικούς όταν τις συγκρίνουμε με τις σημερινές συνθήκες γέννησης των παιδιών, επιβεβαιώνουν εν τούτοις το απίστευτο κουράγιο που έδειχναν οι γαλάτισσες γυναίκες. Ο Αστερίξ και ο Οβελίξ δεν είχαν παρά να φερθούν ανάλογα. Στην απέναντι πλευρά, η ρωμαία απουσίαζε εντελώς απ’ όλες τις πολεμικές αντιπαραθέσεις και φασαρίες στις οποίες η γαλάτισσα ευχαρίστως συμμετείχε. Και δεν είναι η μικρότερη διαφορά.
Η γαλάτισσα κρίνει
Η γαλάτισσα συμμετέχει πραγματικά στα δημόσια πράγματα. Ετσι ο Πλούταρχος αναφέρει μια χαρακτηριστική ιστορία. Γαλάτες αρχηγοί υπέγραψαν μια συμφωνία με τις στρατιές του Αννίβα όταν αυτός διέσχιζε τη Γαλατία. Ενας όρος θέσπιζε ότι σε περίπτωση παραπόνων εκ μέρους των Γαλατών απέναντι στους Καρχηδόνιους,οι Καρχηδόνιοι κυβερνήτες θα τοποθετούνταν κριτές αλλά σε περίπτωση παραπόνων εκ μέρους των Καρχηδονίων απέναντι στους γαλάτες τότε θα τοποθετούνταν γαλάτισσες σαν κριτές!… Η ρωμαία απεναντίας δεν έχει κανένα πολιτικό δικαίωμα στο πλαίσιο οργάνωσης της ρωμαικής αυτοκρατορίας. Οι Λατίνοι εξεπλήσσοντο αφού στους γαλάτες λαούς, οι οποίοι συγκαταλέγοντο μεταξύ των “βαρβάρων” οι ρόλοι έμοιαζαν να έχουν αντιστραφεί. Πράγματι απο τη στιγμή που ο Καίσαρας εγκαινίασε την κατάκτηση της Μ.Βρεττανίας, οι πληθυσμοί τους οποίους συναντούσαν διευθύνοντο συχνά από γυναίκες.
Μπορείτε να ψάχνετε για καιρό ρωμαία γυναίκα επικεφαλής ρωμαικής λεγεώνας. “Veni,vidi,perdi” θα έλεγα ένας κακός μαθητής στα λατινικά.Οι ιστορικοί συμφωνούν εν τέλει ότι και οι γαλάτισσες και οι ρωμαίες είχαν εξάρτηση από τον άντρα, τον σύζυγο τους ή τον πατέρα τους στο πλαίσιο της ιδιωτικής τους ζωής.Ο Καίσαρας αναφέρει ότι οι “άντρες έχουν,πάνω στις γυναίκες τους και τα παιδιά τους δικαίωμα ζωής και θανάτου”. Στην πραγματικότητα αυτό δεν αποτελούσε έκπληξη για τον Μεγάλο Ιούλιο, η ίδια κατάσταση επικρατούσε και στη Ρώμη. Η γαλάτισσα και η ρωμαία είχαν άραγε την ίδια μεταχείρηση στο πλαίσιο της ιδιωτικής τους ζωής; Οχι. Ακόμα μια φορά η Κέλτισσα απολάμβανε πραγματικής αναγνώρισης κυρίως στο επίπεδο της προίκας της κατά την εποχή του γάμου.
Ετσι αν τα υπάρχοντα των δύο παντρεμένων ανήκαν από κοινού και στους δύο, κατά την περίοδο θανάτου του συζύγου, η χήρα ξαναπαίρνει πίσω τα υπάρχοντα της. Σε αντιπαράθεση , η ρωμαία έπρεπε να θεωρεί αυτονόητο την προίκα της σαν πραγματική δωρεά στον άντρα της που την διαχειρίζετο όπως του άρεσε. Απο το 50 π.χ και στις δεκαετίες που ακολούθησαν, μια πραγματική εξέλιξη εντούτοις πραγματοποιήθηκε στην κατάσταση της ρωμαίας.Θα καταφέρει να αποκηρύξει τον σύζυγο της όποτε θέλει και μάλιστα χωρίς δικαιολογία, δικαίωμα το οποίο είχε ο σύζυγος της εδώ και αιώνες. Δεν αμφιβάλλουμε ότι αυτή η εξέλιξη έγινε απο τα πολυάριθμα ταξίδια του Αστερίξ και του Οβελίξ στη Ρώμη!.
Πηγή: Andre Pelletier – Απο το “Le 14 mars 2001 Asterix se met sur son 31. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό μας Comicon τευχος 13.