Υπεριταλικές σημειώσεις-3

Ανασκαφή της ρωμαικής γέφυρας στην Πάρμα

Επιτέλους βραδυνή άφιξη στην Πάρμα. Η υπερήφανη μητρόπολη της Παδανικής Γαλατίας (Gallia Padana), στην δεξιά όχθη του ποταμού Πάρμα, είναι από το 184 π.Χ. ρωμαϊκή αποικία. Το ονομαστό προσούτο της Πάρμας ήδη παρασκευάζεται εκεί και από τον 3ο ήδη αιώνα π.Χ. ο Κάτων άναφέρει τον τον τρόπο παρασκευής του. Θα εξάγεται καθ’ όλη την διάρκεια της ρωμαϊκής κυριαρχίας σε μεγάλες ποσότητες στην Ρώμη και θα αποτελεί από τότε και μέχρι τώρα μια πραγματική γαστρονομική εμπειρία (και απόλαυση). Σε πολύ λεπτές φέτες και μικρές δόσεις τώρα, πράγμα που Οβελίξ θα απορρίψει εξ αρχής. Αυτό μας έλειπε δηλαδή. Σε λίγο θα τρώμε και το τυρί ψιλά τριμμένο, όπως θα προκύψει αργότερα, με ένα άλλο διάσημο προϊόν της Πάρμα, το Παρμιτζάνο και όχι την γνωστή σε Γότθους και Γαλάτες ψιλοτριμμένη σε σκόνη παρμεζάνα. Κι όλα αυτά, στην ταβέρνα, όπου όλοι η υπόλοιποι είναι εραστές “υγρής” τροφής.

Ολα αυτά συμβαίνουν σε μια ταβέρνα. Οίκημα που τότε είχε κατά κάποιο τρόπο ομοιότητες με τις σημερινές ταβέρνες όπως τις ξέρουμε, αλλά ταυτόχρονα και αρκετές διαφορές. Προσέφεραν, εκτός από κρασί, αλλαντικά και τυρί, χώρο και κρεβάτι για ύπνο, και σταύλο για τα άλογα. Χανι, πανδοχείο ή γενικά ξενώνας θα ήταν μάλλον η καταλληλότερη μετάφραση. Ούτε απλή ταβέρνα, ούτε ξενοδοχείο. Απευθυνόταν σε ιδιώτες ταξιδευτές και μπορούσε να την συναντήσει κανείς κατά μήκος όλων των μεγάλων οδών κάθε 10 με 20 χιλιόμετρα. Γύρω τους δημιουργήθηκαν με τον χρόνο οικισμοί, χωριά και πόλεις, όπως για παράδειγμα η αλσατική πόλη Σαβέρν ή η γερμανική Ράιντσάμπερν.

Ταβέρνες στην Πομπηία

Για τον ταξιδιώτη υπήρχε και φθηνότερη επιλογή. Η καουπόνα, καπηλειό με υπηρεσίες σαφώς κατώτερες και πελάτες από κάθε συνάφι, αλλά και μικροκλέφτες και πόρνες. Αντίστοιχη στην πελατεία της και η φήμη της.

Η ακριβή επιλογή ήταν τα μουτάτιο, κάθε 20 με 40 χιλιόμετρα. Εκεί ο πλούσιος ταξιδιώτης θα μπορέσει να βρει ακόμη και κτηνιάτρους για τα άλογά του ή να νοικιάσει άλογα, άμαξα και ηνιόχο.

Αργότερα στην αυτοκρατορική περίοδο της Ρώμης θα δημιουργηθούν και τα μάνσιο (μανσιόνες στον πληθυντικό), μικρές βίλλες για προσωρινή στάση αξιωματούχων που ταξίδευαν για λογαριασμό του κράτους και έπρεπε να έχουν στην κατοχή τους επίσημα έγγραφα της ταυτότητάς τους και της αποστολής τους. Συνήθως θα τα βρει κανείς κοντά σε στρατόπεδα και πόλεις.

Ωρα για ανάπαυση. Με το πρώτο λάλημα του πετεινού, μια επίπονη διαδρομή περιμένει τους ήρωές μας. Πάνω από τά Απέννινα Ορη προς την Τοασκάνη.

Γ.Τ.